เรียนรู้อย่างเขลา เล่นอย่างวัยเยาว์ : vulnerability

ทันทีที่ลืมตาดูโลก เราฝากชีวิตไว้กับผู้อื่นแบบ 100% เราพึ่งพาตนเองไม่ได้เลย เป็นช่วงเวลาที่อ่อนแอขั้นสุด (vulnerability) แต่ในขณะเดียวกัน ก็เป็นช่วงเวลาที่มีการเปิดรับการเรียนรู้ขั้นสุดเช่นกัน

เมื่อเราหัวเราะ เราเรียนรู้ว่าสิ่งนั้นปลอดภัย เมื่อเราร้องไห้ เราเรียนรู้ว่าสิ่งนั้นไม่น่าปรารถนา เราเรียนรู้ได้อย่างรวดเร็ว ตั้งแต่เรายังไม่ต้องใช้ความคิด เรากล้าลองผิดลองถูก โดยปราศจากความกลัว เราลองชิม ลองหยิบจับมาแล้วทุกอย่าง เกิดชุดความรู้ต่างๆ เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว

vulnerability

วัยเด็ก เรามีความกลัวน้อยมาก ฝนตกก็แค่เย็นชุ่มฉ่ำ ความเปียกไม่ใช่เรื่องใหญ่โต เราทำตัวบ้าๆบอๆ ก็ได้ ไม่ต้องตั้งใจกับการเรียนรู้มาก กลับเป็นช่วงเวลาที่เกิดการเรียนรู้อย่างมากมาย ตกลงว่า การเรียนอย่างเคร่งในห้องเรียน นั้นเกื้อหนุนการเปิดรับการเรียนรู้ของเราหรือไม่ ?

ในระหว่างทางที่เราเรียนรู้ เกิดชุดความเชื่อต่างๆมากมาย ในขณะเดียวกัน โลกแห่งความเป็นไปได้ของเราก็ค่อยๆแคบลงไปด้วย เราอาจยึดความเชื่อที่ว่า ความเข้มงวดในแบบแผน นำพาชีวิตสู่ความสำเร็จ หรือ เราอาจยึดความเชื่อที่ว่า ความยืดหยุ่นในชีวิต นำพาชีวิตสู่ความสำเร็จ เรายึดความเชื่อต่างๆ จนอาจถึงขั้นรับไม่ได้ กับผู้อื่น ที่มีชุดความเชื่อตรงข้ามกัน

เราเลือกค้อน แล้วทิ้งกรรไกรไป หรือ เลือกกรรไกรแล้วทิ้งค้อนไป ความรอบรู้ของเราพรากเครื่องมืออันวิเศษมากมายไปจากเรา อันที่จริงแล้ว ในความเขลาของวัยเยาว์ เราเคยมีทั้งค้อนสำหรับตอกตะปู และ กรรไกรสำหรับตัดกระดาษ

ความอ่อนแอของเรา (vulnerability) เผยตัวอีกครั้งในวันที่ล้มลง หรือ พบกับสถานการณ์ที่ยากลำบาก การเรียนรู้ในช่วงเวลาที่เราเข้มแข็งนั้น ไม่ต่างกันนักหรอก แต่การเรียนรู้ในขณะที่อ่อนแอต่างหากล่ะ ที่ทำให้คนต่างกัน

เมื่อเราเข้าตาจน กลไกแบบเดิมๆที่เคยคุ้น อาจใช้ไม่ได้ และนั่นก็ทำให้โลกแห่งความเป็นไปได้เปิดกว้าง เราไม่จำเป็นต้องใช้ค้อนอย่างเดียว เมื่อเราวางค้อนลง เครื่องมือวิเศษต่างๆ จะกลับคืนมาให้เลือกใช้ได้อย่างครบครับ และ ส่วนใหญ่ความเขลาเบาปัญญา ยังทำให้เราได้พบเจอกับมิตรภาพ ได้ง่ายๆ อีกด้วย

vulnerability

การเรียนรู้เริ่มต้น เมื่อเราเปิดตัวสู่โลกที่กว้างขึ้น จนพบว่า เราไม่รู้อะไรเลย หรือ รู้อยู่อย่างว่า เราไม่รู้เลย ดั่งคำกล่าวของ Plato ปราชญ์ชาวกรีก “I know that I know nothing” or “I know one thing: that I know nothing”

เรียนรู้อย่างเขลา เล่นอย่างวัยเยาว์ ช่วยให้เราผ่อนคลาย กล้าลงมือทำจริง ไม่มีกรอบความรู้ มาสกัดกั้นการลงมือทำ เป็นช่วงเวลาที่มีการเปิดรับการเรียนรู้แบบสดๆ เต็มๆ ชีวิตพร้อมเกิดการเรียนรู้ใหม่ๆ ในระดับสูงสุด

เขียนโดย : รัน ธีรัญญ์

Comments

comments